Ἔντονα καί πολλά τά συναισθήματα τοῦτο τό καλοκαίρι μέ ὅσα ἔγιναν καί συνεχίζουν νά γίνονται, στήν Κωνσταντινούπολη, στήν Σμύρνη καί μέ τά ἐπαπειλούμενα στό Αἰγαῖο…
Τήν Πόλη τῶν ὀνείρων μας δέν μπορεῖ κανείς νά τήν ξεριζώσει ἀπό τό μυαλό, τήν ψυχή, τό εἶναι μας, διότι εἶναι ἀποτυπωμένη μέσα στό DNA μας.
Ἔχουμε γαλουχηθεῖ μέ τό ποθουμενο, γενιές καί γενιές Ἑλλήνων, κυλάει στό αἷμα μας καί θά μᾶς ἀκολουθήσει καί στήν Αἰώνιο Ζωή!
Μέ τήν Ἁγιά-Σοφιά στό μυαλό μου καί πάνω σ᾽ ἕνα σχετικό ποίημά μου γιά τήν Κωνσταντινούπολη σέ ἐλεύθερο στίχο, ἀπό τό δεύτερο βιβλίο μου «Λαμπάδες τοῦ Ἑλληνισμοῦ», Ἀθήνα, Νοέμβριος 2003, Ἐκδόσεις Πελασγός, (ἐξηντλημένο), σκέφθηκα νά κάνω κάποιες διορθώσεις γιά τήν δεύτερη ἔκδοση. Ὁ οἶστρος καί μιά σχετικῶς λυρική καί ἐπική ἔμπνευση μέ ὁδήγησαν νά γράψω τούς ἔμμετρους στίχους πού ἀκολουθοῦν καί ἀποτελοῦν ἕνα μικρό ἔπος τοῦ χρονικοῦ ἐν πρῶτοις τῆς ἱδρύσεως τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας καί βεβαίως τῶν δύο Ἁλώσεων, 1204 καί 1453.
Ἄν ἄξιζε τόν κόπο, θά τό κρίνετε ἐσεῖς. Ἦταν αὐθόρμητο καί γράφηκε μέσα σέ τέσσερις μερες. Οἱ διορθώσεις λίγες… Κυλοῦσε σάν νερό… Ἴσως γιατί αὐτά πού αἰσθάνεται κανείς βαθιά, δέν χρειάζονται παρά ἕνα μικρό ἔναυσμα γιά νά ἐξωτερικευθοῦν…
Γιά μένα εἶναι ὅπως σέ κάθε μου πόνημα, δείγμα γραφῆς καί κατάθεση ψυχῆς…
Σαφέστατα δέν διανοήθησα οὔτε στό ἐλάχιστο νά συγκριθῶ μέ ποιητάς πού ἔχουν ἀφήσει βαρύ ἴσκιο στήν Ἑλληνική ποίηση, οὔτε μέ τά αὐθεντικά καί πηγαῖα Δημοτικά ποιήματα καί τραγούδια. Θεώρησα ὅμως, ὅτι τό πόνημά μου θά εἶναι πιό ὁλοκληρωμένο, ἄν περιλαμβάνει μία Ἀνθολόγηση κάποιων πολύ γνωστῶν σχετικῶν μέ τό θέμα ποιημάτων καί κάποιων πού δέν εἶναι ἴσως στό εὐρύ κοινό τόσο γνωστά, ἔχουν ὅμως γραφεῖ ἀπό ἐξαίρετους καί φημισμένους ποιητάς.
Στό Παράρτημα ἔχω παραθέσει τό ἱστορικό τῶν δύο Ἁλώσεων, γιά νά θυμηθοῦν οἱ μεγαλύτεροι καί νά μάθουν οἱ μικρότεροι.
Γνωρίζοντας τό ἐξαιρετικό ταλέντο τοῦ ἐκλεκτοῦ μας φίλου, ζωγράφου καί εἰκονογράφου Σπύρου Ζαχαρόπουλου, εἶχα τήν σκέψη ὅτι ναί, θά μποροῦσε νά ἀποτελέσει καί μόνη της αὐτή ἡ προσπάθεια μία ἔκδοση καί νά σταθεῖ ἀξιοπρεπῶς, μέ τήν δική του εἰκονογράφηση.
Εὐχαριστῶ ἐκ βαθέων τόν Σπύρο γιά τήν ἐκπληκτική δουλειά του.
Εὐχαριστῶ ἐπίσης τόν σύζυγό μου Γιάννη Γιαννάκενα, πού πάντα μέ στηρίζει καί ἐνθαρρύνει τήν δουλειά μου. Χωρίς αὐτόν δέν θά ὑπῆρχε τίποτα.
Καλή ἀνάγνωση. Σᾶς εὐχαριστῶ.
Πλατεία Μαβίλη, 9 Σεπτεμβρίου 2020
Ἐλίνα Μαστέλλου - Γιαννάκενα.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ….............................................................................................................. 7
ΠΡΟΛΟΓΟΣ …..................................................................................................................... 9
ΧΡΟΝΙΚΟ ΟΙ ΔΥΟ ΑΛΩΣΕΙΣ
...... ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΣ 1204 - 1453..................................................................... 11
- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1204…..................................................................................................... 24
- Ο,ΤΙ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ……...................................................................................... 37
- ΤΡΙΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ 1453……..................................................................................... 42
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ..................................................................................................................... 51
ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
...... ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΟΥΣ (1201-1204).......................................................... 53
ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
...... ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ (1453)............................................................................... 59
ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ….……….63
Ὁ Ἐκδικητής, Ἀνδρέα Καρκαβίτσα, ἀπό «Τά Λόγια τῆς Πλώρης»………..……;;.....65
Τό Μπαλουκλί
(Τά ψάρια τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς), Γεωργίου Βιζυηνοῦ........................................ 69
Ὁ Δικέφαλος, Γεωργίου Δροσίνη.................................................................................... 71
Τό Δισκοπότηρο, Ἰωάννου Πολέμη................................................................................ 73
Τό Χρυσό Δαχτυλίδι, Ἰωάννου Πολέμη.......................................................................... 75
Τῆς Ἁγιά-Σοφιᾶς, Δημοτικό............................................................................................. 77
Ἕτερες ἐκδοχές, Δημοτικά τραγούδια ἀπό ὅλη τήν Ἑλλάδα,
Διάφορες συλλογές…………………………………………………………..….....78
Ἅλωσις Κωνσταντινουπόλεως,
Προέλευση: ἐγκυκλοπαίδεια ΓΙΟΒΑΝΗ................................................................. 81
Πάρθεν ἡ Ρωμανία, Δημοτικό τοῦ Πόντου.................................................................... 83
Ἡ Ρωμανία κι ἂν πέρασεν ἀνθεῖ καὶ φέρει κι ἄλλο. Τὸ Πάρσιμο τῆς Πόλης,
Προέλευση: ἐγκυκλοπαίδεια ΓΙΟΒΑΝΗ................................................................. 85
Τὸ ἀνακάλημα τῆς Κωνσταντινουπόλεως, Δημοτικό τοῦ Πόντου.......................... 85
Θρῆνος τῆς Κωνσταντινουπόλεως, Δημοτικό............................................................ 87
Τὰ Εὐζωνάκια, Δημοτικό.................................................................................................. 88
Ὁ τελευταῖος Παλαιολόγος, Γεωργίου Βιζυηνοῦ....................................................... 89
Θεόφιλος Παλαιολόγος, Κων/νου Π. Καβάφη............................................................. 93
Μαρμαρωμένε Βασιλιᾶ, Κων/νου Καρυωτάκη............................................................. 95
Θάνατος καὶ Ἀνάστασις τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου,
Ὀδυσσέα Ἐλύτη....................................................................................................... 96
Ὁ μαρμαρωμένος Βασιλιᾶς, Πυθαγόρα Παπασταματίου........................................ 99
Μαρμαρωμένος βασιλιάς, Σταμάτη Σπανουδάκη.................................................... 100
Θά᾽ρθεις σαν αστραπή, Σταμάτη Σπανουδάκη....................................................... 101
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ................................................................................................................. 103
