Η
παρούσα εργασία του κ. Αλεξάνδρου Ζώρη ασχολείται με δύο από τις πιο
ενδιαφέρουσες, αμφιλεγόμενες και καθοριστικές περιόδους της νεότερης
ελληνικής Ιστορίας.
Η πρώτη είναι η περίοδος του Εθνικού Διχασμού
1915 - 1922. Πρόκειται για την πιο τραγική και περίπλοκη περίοδο από
ιδρύσεως του νέου Ελληνικού Κράτους. Η μοίρα το θέλησε ώστε να βρεθούν
τότε στην ηγεσία του Έθνους δύο εξ’ ίσου ισχυρές αλλά και εκ διαμέτρου
αντίθετες προσωπικότητες: Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος Α’ και ο Ελευθέριος
Βενιζέλος. Όταν συνεργάσθηκαν η Ελλάς διπλασιάσθηκε (1912 - 13).
Δυστυχώς όμως -όπως απεδείχθη- η συνύπαρξη δύο προσωπικοτήτων αυτού του
βεληνεκούς είναι τουλάχιστον δύσκολη. Η σύγκρουσή των δύο εγωϊσμών ήταν
αναπόφευκτη και -ανεξαρτήτως του ποιος ευθύνεται λιγότερο ή περισσότερο-
συμπαρέσυραν ένα ολόκληρο Έθνος στον διχασμό και την επακόλουθη εθνική
τραγωδία του 1922.
Η δεύτερη είναι η περίοδος του καθεστώτος της 21ης
Απριλίου 1967. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική περίοδο εξ΄ ίσου
αμφιλεγόμενη, η οποία έχει ελάχιστα αντιμετωπισθή χωρίς πάθος και
σκοπιμότητα. Από το 1974, το πολιτικό, δημοσιογραφικό και εκπαιδευτικό
σύστημα, την παρουσίασε ως ένα λαομίσητο δικτατορικό καθεστώς.
Αντιθέτως, μία διόλου αμελητέα μερίδα όσων έζησαν την περίοδο 1967 -
1973, έχει από θετικές μνήμες μέχρι νοσταλγικές αναφορές στην «χρυσή
εποχή του Παπαδόπουλου». Που βρίσκεται η αλήθεια; Στην πραγματικότητα,
το καθεστώς του Γεωργίου Παπαδοπούλου (1967 - 1973) είναι το πιο
ανεξερεύνητο της σύγχρονης ιστορίας μας. Καθώς και τα όσα -διόλου
τυχαία- ακολούθησαν την ανατροπή του στις 25-11/1973: Η περίοδος
Ιωαννίδη (1973 - 74), η α’ εισβολή στην Κύπρο, η “μεταπολίτευση”
(Ιούλιος 1974) και η β’ εισβολή στην Κύπρο (Αύγουστος 1974)…
Το ανά
χείρας σύγγραμμα του κ. Αλεξάνδρου Ζώρη, αποτελεί μία πρωτότυπη μελέτη. Η
πρωτοτυπία της είναι ότι για πρώτη φορά επιδιώκεται όχι απλά η
παρουσίαση, αλλά κυρίως η κριτική της υπάρχουσας βιβλιογραφίας. Είναι
εμφανές, ότι ο συγγραφέας είναι εις βάθος μελετητής και γνώστης των δύο
ιστορικών περιόδων. Έχει ερευνήσει όλη την υπάρχουσα βιβλιογραφία, καθώς
και πολλές πρωτογενείς πηγές. Έχει αποκρυσταλλωμένη άποψη, αλλά
ταυτόχρονα επιδιώκει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αντικειμενικότητα.
Και αποδεικνύει ότι το να επιχειρήσεις να αναλύσεις κριτικά την
βιβλιογραφία μιας ιστορικής περιόδου, είναι έργο εξ’ ίσου φιλόδοξο με το
να γράψεις μία νέα ιστορική μελέτη περί αυτής.
Δεν πρόκειται απλά για μία παράθεση της σχετικής βιβλιογραφίας. Το έργο του κ. Ζώρη είναι πολυσύνθετο και καθόλου απλό:
-
Επιλέγει με απόλυτη αμεροληψία την όσο το δυνατόν πιο ευρεία
βιβλιογραφία γύρω από τα δύο ιστορικά θέματα, ανασύροντας στην επιφάνεια
ακόμη και σπάνιες ή ξεχασμένες μελέτες και πηγές.
- Τέμνει
χρονολογικά (ανά δεκαετία), την σχετική βιβλιογραφία, γεγονός που
καταδεικνύει την εξελικτική εικόνα της ιστορίας σε σχέση με τον χρόνο.
Αποδεικνύει έτσι, ότι όση απόσταση παίρνουν τα γεγονότα, τόσο μεγαλύτερη
γίνεται η αντικειμενικότητα των ιστορικών μελετών, χωρίς βέβαια να
παραλείπονται οι κραυγαλέες εξαιρέσεις.
- Προχωράει με τόλμη και
διεισδυτικότητα στην συνοπτική αλλά βαθύτατα ουσιώδη κριτική του κάθε
βιβλίου. Έτσι ο αναγνώστης λαμβάνει πλήρη εικόνα της πρωτοτυπίας πηγών ή
της ανυπαρξίας τους, της χρησιμότητος που υπηρετούν ή σκοπιμότητος που
εξυπηρετούν, της γενικότερης προσφοράς τους ή όχι στην ιστορική έρευνα
και εν γένει στην ιστορική αλήθεια.
- Προσφέρει στον αναγνώστη έναν
πλήρη και σύνθετο οδηγό και με αυτόν, τον παρακινεί, όχι να καταλήξει σε
ιστορικά συμπεράσματα, αλλά να εντρυφήσει ο ίδιος στην μελέτη για την
αναζήτηση της αληθείας.
Η όντως πρωτότυπη, επιστημονική και κυρίως
αμερόληπτη αυτή εργασία αποτελεί όχι μόνο πολύτιμο μα και αναγκαίο
βοήθημα τόσο για τον επίδοξο ιστορικό όσο και τον απλό μελετητή των δύο
αυτών κρισίμων ιστορικών εποχών. Αξίζουν λοιπόν συγχαρητήρια στον
Αλέξανδρο Ζώρη, ο οποίος είναι σίγουρο ότι έχει ακόμη πολλά να προσφέρει
ως συγγραφέας στο εγγύς μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου